I Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Kognitywistyka i sztuczna inteligencja”

O KONFERENCJI
Zapraszamy do udziału w pierwszej ogólnopolskiej konferencji naukowej poświęconej kognitywistyce, organizowanej przez Akademię Humanistyczno-Ekonomiczną w Łodzi. Wydarzenie to stanowi ważny krok w kierunku zintegrowania środowiska badaczy i studentów zainteresowanych funkcjonowaniem umysłu, procesami poznawczymi i zastosowaniami sztucznej inteligencji w nauce i edukacji.
Kognitywistyka jako dziedzina nauki rozwija się w Polsce niezwykle dynamicznie, łącząc dorobek wielu dyscyplin: psychologii, neuronauk, filozofii, językoznawstwa, informatyki, logiki i antropologii. Nasza konferencja tworzy przestrzeń do spotkania przedstawicieli tych obszarów oraz do wspólnej refleksji nad aktualnymi kierunkami badań nad poznaniem, świadomością, językiem i inteligencją – zarówno naturalną, jak i sztuczną.

CELE KONFERENCJI

• Promocja interdyscyplinarnych badań nad poznaniem i umysłem
• Prezentacja najnowszych projektów i osiągnięć naukowych studentów, doktorantów i pracowników naukowych
• Rozwijanie współpracy naukowej między ośrodkami akademickimi w Polsce
• Refleksja nad rolą sztucznej inteligencji w edukacji, komunikacji i kształtowaniu tożsamości poznawczej człowieka
• Wzmocnienie pozycji kognitywistyki jako nowoczesnej i aplikacyjnej dziedziny wiedzy

DLACZEGO WARTO WZIĄĆ UDZIAŁ?

• Udział w pionierskim wydarzeniu ogólnopolskim dedykowanym kognitywistyce
• Możliwość prezentacji własnych badań i pomysłów w gronie otwartym na nowatorskie spojrzenia
• Wymiana doświadczeń z przedstawicielami różnych dziedzin: od neuronauk po filozofię umysłu
• Dostęp do publikacji pokonferencyjnej w renomowanym czasopiśmie AHE „Kultura i Wychowanie”
• Zbudowanie sieci kontaktów akademickich i przyszłych współprac badawczych

PUBLIKACJA POKONFERENCYJNA
Wybrane teksty uczestników zostaną opublikowane w tematycznym numerze czasopisma „Kultura i Wychowanie” pt. Nowe kierunki badań w kognitywistyce – Polska perspektywa (termin publikacji: do 6 miesięcy po konferencji). Czasopismo ma profil filozoficzno-pedagogiczny i ukazuje się w formule open access.

STRUKTURA KONFERENCJI
Konferencja ma formę jednodniową, podzieloną na bloki tematyczne. Tematyka obejmuje m.in.:

• Filozofię umysłu i epistemologię
• Logikę i matematyczne modele poznania
• Językoznawstwo kognitywne 
• Neuronauki (neurobiologia, neurolingwistyka, neuropsychologia, neuroestetyka)
• Psychologię poznawczą i rozwojową
• Informatykę i sztuczną inteligencję

Przewidziane są referaty (20 - 30 minut prezentacji + 10 minut dyskusji), sesje równoległe i podsumowanie konferencji.

KOMITET ORGANIZACYJNY

• dr hab. Eliza Wajch (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) – przewodnicząca
• dr Rafał Tryścień (AHE Łódź)
• mgr Paweł Chłosta (AHE Łódź)
• dr Barbara Pastuszek-Lipińska (AHE Łódź)
• dr Katarzyna Filutowska (AHE Łódź)

RADA NAUKOWA KONFERENCJI

• dr hab. Eliza Wajch (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach)
• dr Barbara Pastuszek-Lipińska (AHE Łódź)
• dr Rafał Tryścień (AHE Łódź)
• dr Katarzyna Filutowska (AHE Łódź)
• mgr Paweł Chłosta (AHE Łódź

ZGŁOSZENIA I KONTAKT
Zgłoszenie referatu (tytuł + abstrakt do 1500 znaków) do 30.09.2025 r. na adres e-mail: rafal.tryscien@ahe.email 

Zgłoszenie (abstrakt wystąpienia) powinien zawierać: imię i nazwisko, tytuł naukowy, nazwę reprezentowanej uczelni (jeśli jest),streszczenie artykułu, słowa kluczowe (do 5 słów).

WPŁATY
Santander Bank 25 1090 1304 0000 0001 0104 4736
W tytule przelewu prosimy wpisać  Imię i nazwisko - „Kognitywistyka i Sztuczna Inteligencja"
W celu otrzymania faktury, proszę o przesyłanie informacji na adres e-mail: jborowska@ahe.lodz.pl

WAŻNE INFORMACJE

• Czas wygłoszenia referatu: 20 – 30 minut
• Możliwość wystąpienia zawierającego prezentację w PowerPoint
• Możliwość zgłoszenia dwóch referatów

Dołącz do społeczności badaczy umysłu i poznania. Twórz z nami przyszłość polskiej kognitywistyki!

Lista przyjętych wystąpień do programu I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. „Kognitywistyka i sztuczna inteligencja”
 

Wykład inauguracyjny
dr Przemysław R. Nowakowski, Zakład Logiki i Kognitywistyki, Instytut Filozofii i Socjologii PAN

• dr Oktawia Braniewicz-Zaorska – Jak oswoić „potwora”? Sztuczna inteligencja w murach uczelni wyższej, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• dr Stanisław Buda – AI – czyli o konieczności filozofowania, ANS TWP w Szczecinie 
• mgr inż. Paweł Chłosta – Filozoficzny i praktyczny aspekt odkryć w matematyce na przykładzie grafów binarnych, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• dr Katarzyna Filutowska – Narracja i trauma: narracyjne reprezentacje strachu ucieleśnionego, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi 
• lic. Amelia Malisz – Przeanalizować język cierpienia – uzależnienie a językoznawstwo kognitywne, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie 
• mgr Yuliya Matysiak – Lermontow między tłumaczem a sztuczną inteligencją: porównanie przekładu Czesława Jastrzębca-Kozłowskiego i AI, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi 
• dr inż. Karolina Mroczyńska – Platońska koncepcja poznania matematycznego Rogera Penrose’a, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy; Instytut Matematyki 
• lic. Wiktor Olejniczak, Czy język kształtuje sposób, w jaki  myślimy? 
• dr Barbara Pastuszek-Lipińska, Cisza i pauza w języku i w muzyce. Pustka czy wzmocnienie znaczenia przekazu?
• Magdalena Puchnowska – Doświadczanie immersji w światach wirtualnych w VR: ujęcie psychologiczno-fenomenologiczne, Koło Naukowe Kognitywistów Uniwersytetu w Białymstoku 
• Zuzanna Stępka – Efektywność edukacji w świecie technologii cyfrowych: rola sukcesu i porażki w procesie uczenia się, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi 
• mgr Izabela Walczak – O metaforach i SI – dosłownie i w przenośni, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi 
• dr inż. Kamila Zdrodowska – AriKaSo jako narzędzie treningu poznawczego: od pamięci roboczej do kreatywności, Centrum Edukacji AriKaSo

Czym jest kognitywistyka?
(na podstawie Stanford Encyclopedia of Philosophy - https://plato.stanford.edu/entries/cognitive-science/)
Kognitywistyka to interdyscyplinarne, empiryczne badanie umysłu i procesów poznawczych. Łączy wiedzę i metody pochodzące z takich dziedzin jak: psychologia poznawcza, filozofia umysłu, lingwistyka,informatyka i sztuczna inteligencja, neuronauka,antropologia oraz
logika i matematyka.
Jej głównym celem jest zrozumienie natury i struktury poznania, czyli tego, jak istoty poznające (głównie ludzie, ale nie tylko) postrzegają, uczą się, zapamiętują, rozumują, komunikują się i podejmują decyzje.

Podstawowe założenia kognitywistyki
1. Umysł jako system przetwarzania informacji
Wzorem informatyki, kognitywistyka traktuje umysł jako system operujący na symbolach lub reprezentacjach — podobnie jak komputer.
2. Reprezentacje mentalne i obliczenia
Jednym z głównych założeń klasycznej kognitywistyki jest to, że poznanie polega na manipulowaniu reprezentacjami za pomocą reguł, co można modelować obliczeniowo.
3. Zależność od danych empirycznych
Kognitywistyka nie jest czysto teoretyczna. Tworzone modele umysłu muszą być zgodne z wynikami eksperymentów psychologicznych, neurologicznych, językoznawczych i komputerowych.
4. Interdyscyplinarność jako warunek konieczny
Żadna pojedyncza dyscyplina nie wystarcza, aby wyjaśnić złożoność poznania. Współpraca filozofów, psychologów, informatyków i neuronaukowców jest fundamentem tej nauki.
________________________________________
Ewolucja podejść w kognitywistyce

• Klasyczna kognitywistyka (lata 50.–70.) – model umysłu jako systemu obliczeniowego (komputerowy model umysłu, podejście symboliczne).
• Koneksjonizm (od lat 80.) – traktuje poznanie jako wynik działania sieci neuronowych (model sztucznych sieci neuronowych).
• Embodied cognition – podkreśla rolę ciała i środowiska w procesach poznawczych (umysł nie jest niezależny od cielesności).
• Neurokognitywistyka – integruje dane z badań neurologicznych, w tym neuroobrazowania.

________________________________________
Filozoficzne pytania w kognitywistyce

• Czy maszyny mogą naprawdę rozumieć?
• Jaka jest relacja między mózgiem a świadomością?
• Czym jest intencjonalność?
• Czy poznanie wymaga ciała i środowiska? 

________________________________________
Znaczenie kognitywistyki
Kognitywistyka ma ogromny wpływ na rozwój sztucznej inteligencji, interfejsów człowiek-komputer, edukacji, neurologii klinicznej, a także na rozumienie kultury i języka. Dzięki niej jesteśmy w stanie lepiej analizować i projektować systemy inteligentne oraz zrozumieć złożoność ludzkiego umysłu.