Sketchnoting, inaczej notowanie graficzne, to świetny sposób, aby odmienić zwykłe zapisywanie słów. Jest to aktywny proces myślenia wizualnego, przekształcający informacje w zrozumiałą, a także atrakcyjną formę graficzną. Sketchnoting angażuje obie półkule mózgowe, dzięki czemu sprzyja lepszemu przyswajaniu wiedzy. Sprawdź, jak ulepszy proces przetwarzania informacji przy pomocy notowania graficznego.
Czym jest sketchnoting?
Sketchnoting wyróżnia się na tle tradycyjnych, linearnych metod zapisu informacji. Klasyczne notatki często polegają na mechanicznym przepisywaniu słów. Skutkuje to mniejszym zaangażowaniem i słabszym zapamiętywaniem. Sketchnoting to zupełnie inny sposób notowania. Wymaga on ciągłej analizy, syntezy, a także wizualizacji przyswajanych treści. Notowanie graficzne, którego częścią jest sketchnoting, obejmuje szerszą kategorię technik wizualnych.
Graphic recording to na przykład proces tworzenia wielkoformatowych notatek graficznych w czasie rzeczywistym – często przez profesjonalistę podczas konferencji. Sketchnoting jest bardziej osobistą i elastyczną formą. Każdy może dostosować tę technikę do własnych potrzeb, a także preferencji. Celem jest stworzenie notatki, która jest przede wszystkim funkcjonalna, czytelna dla autora, a także pomocna w procesie uczenia się.
Warto wiedzieć, że fundamentem sketchnotingu jest myślenie wizualne, czyli umiejętność przekładania myśli, idei, a także danych na język obrazów, symboli i struktur przestrzennych. W kontekście tworzenia notatek wizualnych, myślenie wizualne pomaga selekcjonować najważniejsze informacje. Umożliwia również dostrzeganie powiązań między różnymi koncepcjami. Sketchnoting nie wymaga zaawansowanych umiejętności artystycznych – opiera się na prostych formach graficznych, które każdy potrafi rysować.
Do góryKreatywne notatki – dlaczego warto wykorzystywać sketchnoting?
Zwróć uwagę, jak autor książek dla dzieci dociera do najmłodszych czytelników. Stosuje on obrazy i różne elementy, które ułatwiają zapamiętywanie. Nie tylko maluchy potrzebują wizualnego przedstawienia danego tematu – rownież dorośli mogą być wzrokowcami. I właśnie wtedy przydają się szkice, infografiki czy rysunki. Sketchnoting ma naprawdę wiele korzyści – szczególnie dla studentów i uczniów, choć nawet profesjonaliści mogą wykorzystać go w codziennej pracy.
Poprawa koncentracji i zapamiętywania
Tworzenie notatek wizualnych metodą sketchnotingu wymaga skupienia uwagi na prezentowanych treściach. Aktywne słuchanie lub czytanie połączone z jednoczesnym rysowaniem i strukturyzowaniem informacji angażuje mózg w znacznie większym stopniu niż pasywne notowanie. Ten wzmożony wysiłek poznawczy przekłada się na lepszą koncentrację podczas wykładu, lekcji, czy spotkania. Sam proces rysowania, dobierania symboli, a także organizowania przestrzeni na kartce stymuluje różne obszary mózgu. To z kolei ułatwia kodowanie informacji w pamięci długotrwałej. Badania potwierdzają, że informacje przedstawione w formie wizualnej są łatwiejsze do zapamiętania. Sketchnoting wykorzystuje ten mechanizm. Pomaga zapamiętać najważniejsze detale i zrozumieć ogólny obraz omawianego zagadnienia. Prawda jest taka, że ręcznie tworzone notatki rysunkowe angażują nas głębiej.
Lepsze zrozumienie i porządkowanie informacji
Sketchnoting to nie tylko sposób na zapamiętywanie. To również potężne narzędzie służące głębszemu zrozumieniu materiału. Proces tworzenia notatek wizualnych zmusza do analizy informacji, wyodrębniania kluczowych koncepcji, a także poszukiwania relacji między nimi. Autor notatki musi zadać sobie pytanie o najważniejsze aspekty danego tematu. Następnie przedstawia je w zwięzłej formie graficznej. Ta konieczność syntezy i hierarchizacji wiedzy prowadzi do lepszego zrozumienia, szczególnie skomplikowanych lub abstrakcyjnych zagadnień. Notatki graficzne pomagają uporządkować myśli. Tworzą klarowną strukturę dla przyswajanych treści, na przykład podczas czytania książki lub analizy lektury. Wizualne rozmieszczenie elementów, użycie strzałek, ramek, czy kolorów ułatwia nawigację po notatce. Pomaga także szybko odnaleźć potrzebne informacje. To efektywny sposób na porządkowanie wiedzy.
Stymulacja kreatywności i zaangażowania
Tradycyjne metody notowania rzadko dają pole do popisu dla naszej kreatywności. Sketchnoting jest tutaj zupełnie inny. Ta technika zachęca do eksperymentowania z formą, kolorami, rysunkami, a także układem treści. Pozwala wyrazić swoją indywidualność, dodatkowo czyni proces notowania bardziej osobistym i przyjemnym. Wykorzystanie elementów wizualnych stymuluje prawą półkulę mózgu, odpowiedzialną za kreatywność, intuicję, a także myślenie holistyczne. Sketchnoting angażuje również emocje. Tworzenie estetycznych i funkcjonalnych notatek rysunkowych może przynosić satysfakcję. To zwiększa motywację do nauki lub aktywnego uczestnictwa w spotkaniach, czy warsztatach. Kiedy notowanie staje się formą twórczej ekspresji, rośnie zaangażowanie w przyswajany materiał. Wzrasta również chęć powracania do stworzonych notatek.
Do góryJak zacząć tworzyć notatki wizualne?
Rozpoczęcie przygody ze sketchnotingiem jest łatwiejsze niż mogłoby się wydawać. Nie potrzebujesz specjalistycznych narzędzi ani wrodzonego talentu artystycznego. Kluczem jest otwartość na nowy sposób pracy z informacją, a także systematyczna praktyka. Każdy może nauczyć się tworzyć efektywne notatki wizualne.
Pierwsze kroki: proste rysunki i symbole
Najważniejsze to po prostu zacząć. Nie przejmuj się, jeśli Twoje pierwsze rysunki będą dalekie od doskonałości. Sketchnoting nie polega na tworzeniu dzieł sztuki, a na skutecznym przekazywaniu idei za pomocą prostych form. Zacznij tworzyć sketchnotki od rysowania podstawowych kształtów: kwadratów, kół, trójkątów. Ćwicz rysowanie prostych strzałek, linii, ramek. Spróbuj przedstawiać ludzi za pomocą schematycznych postaci. Stopniowo buduj swój własny wizualny alfabet – zbiór symboli, które będą dla Ciebie czytelne i łatwe do szybkiego narysowania. Pamiętaj, każdy potrafi rysować na tyle dobrze, aby tworzyć funkcjonalne notatki rysunkowe. Chodzi o komunikację, nie o perfekcję. Ta świadomość jest bardzo pomocna na starcie. To proste podejście pozwala pokonać wewnętrzne bariery.
Praktyka i inspiracja: gdzie szukać pomysłów?
Jak w każdej nowej umiejętności, również w sketchnotingu praktyka czyni mistrza. Im więcej będziesz notować wizualnie, tym szybciej wypracujesz swój własny styl. Twoje rysunki staną się pewniejsze, a proces tworzenia notatek bardziej intuicyjny. Regularnie poświęcaj czas na ćwiczenia. Notuj w ten sposób podczas czytania książki, słuchania podcastów, oglądania filmów edukacyjnych, czy uczestnictwa w spotkaniach. Szukaj inspiracji u innych. Przeglądaj przykłady notatek wizualnych w Internecie, na przykład w social mediach. Istnieje wiele książek na temat sketchnotingu. Dostępne są także liczne blogi i kanały wideo poświęcone tej technice. Analizuj prace innych autorów. Zwracaj uwagę na stosowane przez nich symbole, układy graficzne, a także sposoby łączenia tekstu z obrazem. Pamiętaj jednak, aby nie kopiować bezrefleksyjnie. Inspiruj się, ale zawsze staraj się tworzyć swój własny, unikalny styl.
Narzędzia i techniki dla początkujących
Do rozpoczęcia sketchnotingu nie potrzebujesz drogiego sprzętu. Wystarczy zwykły notes, a także kilka ulubionych przyborów do pisania. Może to być czarny cienkopis, kilka kolorowych zakreślaczy lub flamastrów. Z czasem możesz eksperymentować w codziennym życiu z różnymi rodzajami papieru, grubościami pisaków, czy nawet notowaniem cyfrowym na tablecie. Istnieje kilka podstawowych technik, które ułatwią Ci tworzenie czytelnych i uporządkowanych notatek graficznych. Oto kilka elementów, które mogą znaleźć się w Twojej pierwszej sketchnotce:
-
Wyraźnie zaznaczony tytuł określający główny temat notatki.
-
Kluczowe idee zapisane jako krótkie frazy lub słowa kluczowe.
-
Proste rysunki, które ilustrują najważniejsze pojęcia lub metafory.
-
Strzałki, linie, lub łączniki pokazujące relacje między poszczególnymi myślami. Pamiętaj o stosowaniu hierarchii wizualnej. Używaj różnej wielkości liter, pogrubień, lub kolorów, aby wyróżnić najważniejsze informacje. Regularne tworzenie notatek wizualnych to najlepszy sposób na opanowanie tej techniki.
Nauka z wykorzystaniem rysunków to coś, co powinien wypróbować każdy, kto stawia na efektywne rozwiązania. Możesz przeprowadzić burzę mózgów, stworzyć wizualizację czy nawet narysować wykresy dla swojego lidera. Baw się słowem w kreatywny sposób.
Do góry