Skreślenie z listy studentów to formalna decyzja administracyjna podejmowana przez uczelnię w sytuacji, gdy student przestaje spełniać warunki związane z odbywaniem studiów. Choć procedura wydaje się prosta, w praktyce budzi wiele pytań – zwłaszcza o to, jak długo trwa i od jakiego momentu student faktycznie traci status studenta. Czas trwania skreślenia z listy zależy od przyczyny, regulaminu studiów, stopnia skomplikowania sprawy oraz szybkości działania organów uczelni. W większości przypadków decyzja rektora o skreśleniu jest poprzedzona postępowaniem wyjaśniającym i określonymi terminami administracyjnymi, których uczelnia musi przestrzegać.
Podstawy prawne i przesłanki skreślenia z listy studentów
Zgodnie z ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, studenta skreśla się z listy studentów w drodze decyzji administracyjnej. Taki dokument ma moc prawną i skutkuje utratą statusu studenta, a tym samym pozbawia praw wynikających z odbywania studiów – w tym prawa do legitymacji studenckiej, ulg czy uczestnictwa w obowiązkowych zajęciach. Przepisy jasno wskazują zarówno sytuacje, w których skreślenie jest obowiązkowe, jak i takie, w których uczelnia może, ale nie musi, podjąć decyzję o usunięciu studenta z listy.
Do obligatoryjnych przyczyn skreślenia należą: niepodjęcie studiów, rezygnacja ze studiów, niezłożenie w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego oraz ukaranie karą dyscyplinarną wydalenia z uczelni. W tych sytuacjach uczelnia nie ma możliwości odstąpienia od decyzji.
Z kolei fakultatywne przesłanki obejmują: stwierdzenie braku postępów w nauce, nieuzyskanie zaliczenia semestru w określonym terminie, brak udziału w obowiązkowych zajęciach oraz niewniesienie opłat związanych z odbywaniem studiów. W takich przypadkach uczelnia może podjąć decyzję o skreśleniu, lecz powinna wcześniej wyjaśnić zaistniałą sytuację i umożliwić studentowi przedstawienie wyjaśnień. Decyzję podejmuje rektor, najczęściej za pośrednictwem dziekana, który prowadzi postępowanie.
Do góryJak długo trwa procedura skreślenia z listy studentów?
Czas trwania skreślenia z listy studentów jest uzależniony od momentu wszczęcia postępowania oraz tempa działań administracyjnych. Procedura rozpoczyna się po stwierdzeniu, że student nie spełnia wymagań określonych w regulaminie studiów lub ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Powodem może być między innymi nieuzyskanie zaliczenia semestru, niezłożenie pracy dyplomowej w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego, stwierdzenie braku udziału w obowiązkowych zajęciach czy niewniesienie opłat związanych z odbywaniem studiów.
Po wszczęciu postępowania student otrzymuje zawiadomienie z informacją o jego przyczynach i może przedstawić swoje stanowisko. Następnie uczelnia analizuje sprawę, a organ odpowiedzialny – najczęściej dziekan – przygotowuje decyzję administracyjną. Jeżeli sprawa jest prosta, jak w przypadku niepodjęcia studiów czy ukarania karą dyscyplinarną wydalenia z uczelni, decyzja może zostać wydana w krótkim czasie, nawet w ciągu kilku dni. W bardziej złożonych przypadkach, wymagających wyjaśnienia lub uzupełnienia dokumentów, procedura trwa dłużej.
Średni czas trwania postępowania wynosi od dwóch do sześciu tygodni. Zdarza się jednak, że uczelnia potrzebuje więcej czasu na rozpatrzenie sprawy, zwłaszcza gdy student korzysta z prawa do wyjaśnienia zaistniałej sytuacji lub wnosi dodatkowe dokumenty. Warto pamiętać, że skreślenie z listy studentów następuje dopiero z dniem doręczenia decyzji. Oznacza to, że do tego momentu student zachowuje wszystkie prawa, w tym prawo do uczestniczenia w zajęciach i korzystania z legitymacji.
Do góryOdwołanie od decyzji i dalszy bieg sprawy
Od decyzji o skreśleniu z listy studentów przysługuje odwołanie do rektora uczelni. Wnosi się je za pośrednictwem organu, który wydał decyzję – zazwyczaj dziekana. Rektor może decyzję utrzymać w mocy lub uchylić i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia. W tym czasie student wciąż widnieje na liście studentów i formalnie zachowuje status studenta.
Jeśli decyzja rektora okaże się niekorzystna, można skierować sprawę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który sprawdza, czy decyzja administracyjna została wydana zgodnie z prawem. Sąd bada między innymi, czy uczelnia dochowała obowiązku wysłuchania studenta, czy prawidłowo ustaliła fakty oraz czy decyzja nie narusza zasad postępowania w szkolnictwie wyższym. W przypadku pozytywnego wyroku sądu uczelnia ma obowiązek ponownie rozpatrzyć sprawę, a student może odzyskać status studenta.
W praktyce skarga do sądu administracyjnego wydłuża cały proces, czasem nawet o kilka miesięcy. Należy jednak pamiętać, że w momencie doręczenia decyzji ostatecznej, a więc po zakończeniu postępowania administracyjnego w uczelni, dochodzi do utraty statusu studenta, nawet jeśli student planuje wniesienie skargi do WSA.
Do góryPrzypadki szczególne i praktyczne terminy
Niektóre sytuacje mają specyficzny przebieg. W przypadku niepodjęcia studiów uczelnia stwierdza ten fakt zwykle po kilku tygodniach od dnia rozpoczęcia zajęć, gdy student nie uczestniczy w żadnych aktywnościach akademickich. Wtedy skreślenie z listy studentów następuje szybko – nierzadko w pierwszym miesiącu semestru studiów.
Jeśli przyczyną skreślenia jest niewniesienie opłat związanych z odbywaniem studiów, uczelnia najpierw wysyła wezwanie do zapłaty, wyznaczając termin na uregulowanie należności. Dopiero po jego bezskutecznym upływie może podjąć decyzję o skreśleniu studenta. Cały proces, od wezwania do doręczenia decyzji, trwa zazwyczaj od jednego do trzech miesięcy.
Inaczej wygląda sprawa osób kończących studia. Absolwenci studiów, którzy nie złożyli pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego w określonym terminie, mogą zostać skreśleni z listy natychmiast po jego przekroczeniu. Mimo to uczelnia ma obowiązek wszcząć postępowanie i doręczyć decyzję administracyjną, od której student może się odwołać.
W przypadku ukarania karą dyscyplinarną wydalenia z uczelni, skreślenie następuje zwykle niezwłocznie po uprawomocnieniu się decyzji dyscyplinarnej. Taka sytuacja jest rzadkością, ale ma najszybszy przebieg spośród wszystkich opisanych przypadków.
Do górySkutki skreślenia i moment utraty statusu studenta
Po doręczeniu decyzji o skreśleniu z listy studentów następuje utrata statusu studenta. Od tego dnia uczelnia wyrejestrowuje studenta z systemu, a jego legitymacja studencka traci ważność. Z punktu widzenia prawa dzień doręczenia decyzji jest równoważny z dniem ukończenia studiów w rozumieniu formalnym – choć w tym przypadku nie oznacza to uzyskania dyplomu, lecz zakończenie nauki bez jej ukończenia.
Warto też pamiętać, że decyzja o skreśleniu może mieć konsekwencje finansowe. Niekiedy uczelnia wymaga uregulowania zaległych opłat związanych z odbywaniem studiów, nawet jeśli skreślenie nastąpiło z powodu rezygnacji lub nieuzyskania zaliczenia semestru. Może to mieć również wpływ na kwestie związane z podatkiem dochodowym u osób, które korzystały z ulg lub stypendiów.
Do góryPodsumowanie
Czas trwania procedury skreślenia z listy studentów zależy od rodzaju sprawy i reakcji studenta. W większości przypadków wynosi od kilku tygodni do dwóch miesięcy, choć przy odwołaniach lub skardze do wojewódzkiego sądu administracyjnego może się wydłużyć nawet do roku. Skreślenie z listy studentów następuje zawsze w drodze decyzji administracyjnej, a utrata statusu studenta ma miejsce z dniem doręczenia tej decyzji. W przypadku wątpliwości warto skontaktować się z dziekanatem i wyjaśnić zaistniałą sytuację – często szybka reakcja i rozmowa z uczelnią pozwalają uniknąć skreślenia lub uzyskać ponowne rozpatrzenie sprawy.
Do góry