Żyjemy w czasach, gdy coraz większą uwagę przywiązuje się do zdrowego odżywiania w trosce o swoje zdrowie. Dlatego specjaliści z zakresu dietetyki są tak niezwykle potrzebni, zajmując się upowszechnianiem wiedzy odnośnie prawidłowego sposobu żywienia oraz odpowiadając na inne zapotrzebowania pacjentów. W naszym artykule skupimy się na zawodzie dietetyka, omawiając jego definicję, a także wskażemy przydatne wskazówki, które mogą być pomocne dla wszystkich tych, którym marzy się zawód dietetyka. Wyjaśnimy również różnice między nim a dietetykiem klinicznym, oraz przybliżymy kompetencje innych specjalistów w zakresie dietetyki.
Kim jest dietetyk?
Dietetyk zajmuje się propagowaniem zdrowych nawyków żywieniowych poprzez zdobytą wiedzę z zakresu dietetyki oraz nauk o żywieniu. Rola dietetyka skupia się na pomocy pacjentom w osiągnięciu i utrzymaniu zdrowej równowagi żywieniowej oraz poprawie stanu zdrowia za pomocą odpowiednio dopasowanej diety, oraz wykorzystaniu właściwych zasad żywienia. Praca w zawodzie dietetyk może odbywać się na różnych obszarach tj. edukacja żywieniowa, praca w zakładach żywienia zbiorowego, organizacjach konsumenckich, placówkach służby zdrowia, poradni dietetycznej lub posiadając własną poradnię dietetyczną.
Czym różni się dietetyk kliniczny od dietetyka?
Dietetyk kliniczny różni się od dietetyka przede wszystkim pod względem zakresu działań. Dietetyk kliniczny pracuje z pacjentami borykającymi się z różnymi schorzeniami zdrowotnymi (np.: cukrzyca, nadciśnienie, choroby serca, zaburzenia metabolizmu czy problemy trawienne). Jego zadaniem jest opracowywanie indywidualnych planów żywienia na podstawie potrzeb pacjentów, które pomogą w poprawie ich stanu zdrowia. Aby zostać dietetykiem klinicznym, należy ukończyć studia wyższe z dietetyki lub nauk o żywieniu na stopniu licencjatu, lub magistra oraz dodatkową wiedzę, oraz specjalizację z zakresu pracy z pacjentami cierpiącymi na różne schorzenia. Do uzyskania pełnej specjalizacji trzeba również skończyć studia podyplomowe, kursy oraz certyfikacje, które upoważnią do pracy w placówkach służby zdrowia.
Natomiast dietetyk może zajmować się edukacją żywieniową, promocją zdrowego stylu życia, planowaniem diet dla osób zdrowych, konsultacjami żywieniowymi, pracą w przemyśle spożywczym lub w mediach. Jego głównym zadaniem jest dostarczanie ludziom prawidłowych wskazówek z zakresu żywienia, pomoc w uzyskaniu i utrzymaniu prawidłowej masy ciała czy zdrowego stylu życia. Do zostania dietetykiem również niezbędny jest dyplom potwierdzający ukończenie studiów z tytułu licencjata lub magistra z zakresu dietetyki, lub nauk o żywieniu, jednak nie potrzeba kończyć dodatkowej specjalizacji jak w przypadku dietetyki klinicznej.
Co należy do specjalności dietetyka?
Dietetyka obejmuje różne obszary praktyki, które różnią się od siebie w zależności od zainteresowań i celów zawodowych, wśród nich możemy wyróżnić (oprócz dietetyki klinicznej):
dietetykę sportową- która specjalizuje się w dostarczaniu porad żywieniowych i planów dietetycznych dla sportowców, które mają za zadanie wspieranie ich wydajności, regenerację, budowę masy mięśniowej oraz ogólnej kondycji fizycznej. Dietetyk sportowy posiada kwalifikacje do przeprowadzania oceny składu ciała oraz monitorowania postępów sportowców. Często można spotkać się z sytuacją, że trener personalny posiada aktualną wiedzę z tego zakresu, by móc jeszcze lepiej prowadzić swoich podopiecznych.
dietetyka pediatryczna- specjalizuje się w pracy z dziećmi i ich rodzicami z zakresu żywienia, a tym samym zdrowego rozwoju. Dietetycy pediatryczni często badają zaburzenia odżywiania, alergie pokarmowe, niedowagę, nadwagę oraz inne zagadnienia zdrowotne związane z problemami żywieniowymi wśród dzieci.
dietetyka kliniczna onkologiczna- specjalizacja ta pozwala zapewnić opiekę zdrowotną pacjentom z chorobami nowotworowymi m.in. poprzez radzenie sobie z ubytkami wagi ciała, utratą apetytu, skutkami ubocznymi leczenia onkologicznego, a także poprawie jakości życia oraz ogólnego stanu zdrowia.
dietetyka specjalizująca się w chorobach układu pokarmowego- typ dietetyki, który kontroluje stan odżywiania pacjenta cierpiącego m.in. na chorobę wrzodową żołądka, chorobę Crohna, zespół jelita wrażliwego czy celiakia. Specjalista posiada kwalifikacje do opracowania diety pacjenta oraz planów żywieniowych, które załagodzą objawy choroby oraz poprawią funkcjonowanie układu pokarmowego.
Psychodietetyka- kompleksowa dziedzina, która łączy w sobie wiedzę psychologiczną oraz z zakresu dietetyki, skupiająca się na badaniach zależności między żywieniem a psychiką oraz ich wpływu na zdrowie publiczne. Psychodietetyk posiada wiedzę z obu tych dziedzin, dzięki czemu bada skomplikowane zależności między emocjami i myśleniem a nawykami żywieniowymi, oraz tworzy strategie mające na celu poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego za pomocą zmiany nawyków żywienia.
Jakie kroki należy podjąć, by zostać dietetykiem?
Zostanie dietetykiem, wymaga podjęcia odpowiednich kroków, które umożliwią nam zdobycie swojego wymarzonego zawodu. Pierwszym z nich zdobycie odpowiedniego wykształcenia na kierunku związanym z dietetyką lub naukami o żywieniu na poziomie licencjatu, lub magistra, które zdobyć można po ukończeniu studiów ze specjalności dietetyka, technologia żywności lub pokrewnych. Tytuł dietetyka można uzupełnić o kursy i szkolenia, które pozwolą zyskać dodatkowe uprawienia do zawodu, pozwalające pracować z pacjentami z zaburzeniami odżywiania spowodowanymi chorobami.
Kolejny krok to zdobycie praktyki zawodowej w postaci staży lub wolontariatów w placówkach służby zdrowia, klinikach dietetycznych, placówkach przemysłu spożywczego, szkołach oraz restauracjach. Jednak praktyka nie wystarczy, praca dietetyka to nieustanny kształcenie oraz zdobywania umiejętności. Dlatego, jak najlepiej przygotować się do wykonywania przyszłego zawodu warto brać udział w kursach, konferencjach branżowych, śledzić najnowsze badania oraz osiągnięcia w dziedzinie żywienia, oraz dietetyki. Warto również zarejestrować się w odpowiednich organizacjach zawodowych, które umożliwią dostęp do swoich zasobów wiedzy oraz umożliwią dalszy rozwój. Po zdobyciu odpowiedniego wykształcenia, praktyki oraz certyfikacji można rozpocząć praktykę zawodową dietetyka i zacząć pracę nie tylko w placówkach służby zdrowia, ale również szkołach, firmach, klinikach dietetycznych, restauracjach lub zacząć prowadzić prywatną praktykę.